پروتزهای ثابت متکی بر دندان
انواع پروتزهای ثابت متکی بر دندان عبارتند:
1- روکش دندان یا کراون چیست؟
روکش دندان دقیقا به شکل تاج دندان است و روی دندان پوسیده، آسیب دیده و تراش خورده قرار می گیرد و روی دندان را می پوشاند. اغلب روکش ها دارای دو بخش فلزی و سرامیکی هستند. بخش فلزی در زیر سرامیک قرار دارد و جهت استحکام بیشتر بعنوان شاسی یا فریم کاربرد دارد. دسته دیگر از روکش ها تماما از جنس سرامیک هایی تقویت شده ای مانند زیرکونیا هستند و دیگر از فریم فلزی با رنگ تیره خبری نیست. روکش های تمام سرامیک روز به روز در حال بهبود و توسعه هستند.
در تکنولوژی جدید روکش دندان، پس از اینکه قالبگیری انجام می شود بوسیله اسکنرهای سه بعدی تصویربرداری می شوند و توسط نرم افزارهای کامپیوتری طراحی روکش انجام می گیرد. سپس داده های آن به دستگاهی که توان تولید روکش را دارد منتقل شده و روکش مورد نظر در دستگاه ساخته می شود. این نوع از روکش های کامپیوتری نیز از جنس تمام سرامیک هستند. دقت، زیبایی و سرعت ساخت از ویژگی های بارز این نوع روکش است.
فلزهای مورد استفاده در روکش دندان شامل آلیاژ فلزات قیمتی مانند طلا یا پالادیم و یا آلیاژ فلزات غیر قیمتی مانند کروم و کبالت است.
روکش دندان رزینی نسبت به انواع دیگر روکش ها قیمت ارزان تری دارند. با این حال، در طول زمان فرسوده می شود و نسبت به روکش های ساخته شده از جنس تمام سرامیک و یا سرامیک و فلز ضعیف تر هستند.
2- بریج دندان چیست؟
بریج دندانی یک روش دندانپزشکی برای پر کردن جای خالی دندان هایی است که از دست رفته یا کشیده شده اند. یک پل شامل یک یا چند عدد دندان مصنوعی ساده است که به راحتی در کنار سایر دندان ها قرار گرفته و مانع از به وجود آمدن مشکلاتی مثل خراب شدن طرح لبخند، مشکل در تکلم، کج شدن سایر دندان ها و .. میشود.
مزایای بریج دندانی چیست؟
پل دندانی میتواند با بستن فضای خالی قابل توجه بین دندان ها و جایگزین شدن با دندان از دست رفته مزایای زیر را برای شما به ارمغان می‌اورد:
- طرح لبخند شما را زیباتر میکند.
- فرآیند جویدن را تسهیل میبخشد.
- گفتار و نحوه ادای کلمات را بهبود میبخشد.
- به حفظ شکل صورت کمک میکند.
- توزیع نیرو در دندان دها و فک ها را تعدیل میبخشد.
- مانع از حرکت دندان ها و کج و ناصاف شدن آن ها میشود.
3- لمینت سرامیکی دندان
ونیرهای لمینت لایه های نازکی از مواد سرامیکی هستند که به عنوان روکش روی دندان های طبیعی قرار می گیرند. این نوع ونیر ها از پرسلین ساخته شده و معمولاً با هدف زیبایی دندان ها و اصلاح طرح لبخند مورد استفاده قرار می گیرند. با نصب لمینت های سرامیکی، دندان ها سفید تر، یکدست تر و زیبا تر به نظر می رسند. ونیر های سرامیکی قادرند عیوب مختلف موجود در دندان ها مانند پریدگی لبه دندان ها، زرد شدن و فاصله زیاد بین دندان ها را برطرف کنند. ونیر های لمینت توسط دندانپزشک زیبایی طی چند جلسه روی دندان ها نصب شده و طول عمری بین ۱۰ تا ۲۰ سال دارند.
جنس ونیر لمینت چیست؟
پرسلین یک ماده غیر فلزی و غیر عالی است که خواصی شبیه به شیشه دارد و می تواند به مینای دندان بچسبند. ونیر های پرسلین ظاهر بسیار زیبایی دارند و نسبت به شرایط و محیط دهان و دندان سازگارند. ونیر های لمینت را تنها می توان روی سطح دندان مورد استفاده قرار داد. ضخامت ونیرهای دندان بسته به شرایطی که مورد استفاده قرار می گیرند؛ بین نیم تا ۱.۲ میلی متر متغیرند.
لمینت های سرامیکی دارای رنگ های متفاوتی هستند و با استفاده از سایه زدن می توان رنگ آن ها را دقیقا شبیه دندانهای طبیعی فرد درآورد. جنس سرامیکی لمینت ها حالت نیمه شفاف دارد که موجب می شود درخشندگی زیبایی به دندان ها بدهد.
برخی از لمینت های سرامیکی از لیتیوم سرامیک و برخی دیگر از سرامیک خالص تهیه می شوند که بستگی به تکنولوژی ساخت شرکت سازنده دارد.
سرامیک به صورت یک پودر محلول در آب که به آن پرسلین فلدسپتیک می گویند روی رفرکتوری دای refractory die توسط تکنسین های لابراتوار لایه گذاری می شود. سپس سرامیک تحت فشار حرارت داده شده و محصول در دمای بالا ذوب شده و لمینت های نهایی داخل قالب با استفاده از تکنیک موم گم شده تولید می شوند.
در چه شرایطی نمی توان از ونیر لمینت استفاده کرد؟
درمان با لمینت سرامیکی را می توان برای اصلاح عیوب دندانی در حد متوسط استفاده کرد و در صورتی که عیوب بسیار جدی مانند خالی بودن جای یک یا چند دندان، تغییر رنگ بسیار شدید تا حد سیاه شدن، تغییر زاویه بسیار زیاد دندان یا به عنوان مثال روی هم افتادن دندان ها نمی توان استفاده کرد. در این شرایط باید از روش‌های دیگری مانند بریج دندان، ایمپلنت دندان یا ارتودنسی دندان بهره برد.
پوسیدگی های شدید و آسیب دیدگی های جدی نیز باید با استفاده از تاج دندان مصنوعی پس از ترمیم دندان اصلاح شود.
همچنین درصورتیکه بیمار عاداتی مانند دندان قروچه کردن یا سیگار کشیدن داشته باشد؛ نصب لمینت ها ممکن است تاثیر چندانی برای او نداشته باشد. چون دندان قروچه کردن موجب شکستن و ترک خوردن لمینت ها شده و سیگار کشیدن نیز احتمال بروز بیماریهای لثه و افتادن ونیر لمینت را بالا می برد.