جراحی افزایش طول تاج چیست ؟
جراحی افزایش طول تاج اولین مرحله ی درمان برای نگهداری دندان هایی است که دچار پوسیدگی و یا شکستگی عمیق و زیر لثه ای شده اند. با کمک این جراحی می توان چنین دندان هایی را در مقابل خطر کشیده شدن حفظ نمود. این عمل بوسیله ی برداشت از لثه و استخوان در ناحیه ای از دندان که زیر لثه قرار گرفته، انجام می شود تا قسمت سالم دندان کاملا خارج از لثه و استخوان قرار گیرد. به این ترتیب گیر و دید و دسترسی کافی برای انجام درمان های بعدی فراهم خواهد شد. پس از این مرحله است که می توان درمان لازم برای بازسازی دندانی با پوسیدگی یا شکستگی عمیق را به طور صحیح و با کیفیت لازم انجام داد.جراحی افزایش طول تاج همچنین روشی است برای بلند کردن تاج دندان هایی که به طور مادرزادی کوتاه هستند و میزان زیادی از بافت لثه ای روی آن ها را پوشانده است. با انجام جراحی افزایش طول تاج، لثه اضافه برداشته شده و طول تاج دندان ها افزایش می یابد. این مسئله باعث می گردد به هنگام لبخند دندان ها تناسب زیباتری داشته باشند.
در چه مواردی جراحی افزایش طول تاج تجویز می‌گردد ؟
- در مواردی که هدف، حفظ دندان و درمان آن است :
در دندان هایی شکسته و یا دندان های با پوسیدگی های شدید و زیر لثه، امکان انجام این جراحی منجر به حفظ دندان می شود. به این ترتیب که با جراحی افزایش طول تاج می توان دندان را از خطر کشیده شدن نجات داد.
باید بدانیم که امروزه در دندانپزشکی محافظه کارانه و یا دندانپزشکی کم آسیب هدف نگهداری خودِ دندان و ساختار آن تا حد ممکن است. یکی از راه هایی که می توان دندان هایی را که دچار آسیب شدید شده اند حفظ نمود، انجام جراحی افزایش طول تاج است. بعد از انجام این جراحی است که می توان درمان های ترمیمی (بیلداپ) و یا درمان های پروتزی (روکش) را بر روی دندان انجام داد و عملکرد دندان را به آن بازگرداند.
علاوه بر پوسیدگی و شکستگی، دندان‌ها ممکن است به خاطر عواملی چون سایش، ناهنجاری در فرم دندان ها، عدم تناسب دندان‌ها و مشکلات ژنتیکی به این جراحی نیاز پیدا کنند.
· در مواردی که هدف، زیبایی لبخند است:
به طور ایده ال به هنگام لبخند باید میزان بسیار کمی و حداکثر تا 2 میلی متر از لثه دیده شود. در بعضی از افراد طول دندان ها کوتاه بوده و به هنگام لبخند میزان زیادی از لثه ها دیده می شود. به این نوع لبخند اصطلاحا لبخند لثه ای یا گفته می شود که از نظر اصول طراحی لبخند، لبخندی غیر جذاب را باعث می شود.
تصحیح لبخند لثه ای با جراحی افزایش طول تاج انجام می شود که یکی از انواع جراحی های زیبایی لثه را شامل می شود. جراحی افزایش طول تاج ممکن است بر روی چند دندان انجام شود که به طول لبخند فرد بستگی دارد.
معمولا پس از انجام این جراحی، برای رسیدن به لبخندی ایده ال، درمان های زیبایی مانند لمینت های سرامیکی و یا کامپوزیت ونیر بر روی دندان ها انجام می شود.
در چه مواردی نمی‌توان با جراحی افزایش طول تاج، دندان را نجات داد ؟
جراحی افزایش طول تاج در تمام موارد قابل انجام نیست و محدودیت‌هایی برای آن وجود دارد:
· از جمله این موارد طول ریشه دندان است. اگر طول ریشه دندان کوتاه باشد، پس از انجام جراحی میزان کمی از ریشه با ساپورت استخوان در فک باقی می‌ماند و در نتیجه نمی‌تواند پایه‌ای محکم برای بازسازی‌های بعدی باشد.
· از موارد دیگر محل قرارگیری فورکا (ناحیه اتصال ریشه دندان‌های چند ریشه‌ای) است. در صورتی که فورکای دندان نزدیک به لبه استخوان باشد، این جراحی امکان پذیر نخواهد بود.
· زمانی که عرض لثه چسبنده کم است، امکان جراحی افزایش طول تاج وجود ندارد. زیرا در این جراحی باید میزانی از لثه برداشته شود.
· زمانی که شکستگی یا پوسیدگی دندان خیلی عمیق باشد، معمولا بعد از انجام این جراحی میزان ناکافی از ریشه دندان داخل استخوان فک باقی می‌ماند که امکان بازسازی بعدی را میسر نمی‌سازد.
در کدام مورد بهتر است به جای جراحی افزایش طول تاج، دندان کشیده شود ؟
گاهی به علت شکستگی و یا پوسیدگی شدید، طول ریشه ی باقیمانده در استخوان آنقدر کوتاه است که پس از انجام جراحی افزایش طول تاج میزان کمی از ریشه داخل استخوان باقی می ماند. این ریشه ی کوتاه قدرت کافی برای تحمل نیروها را نخواهد داشت. در عین حال که در این حالت برای نگهداری چنین دندانی که طول عمر زیادی نمی توانیم برای آن در نظر بگیریم مجبور می شویم از استخوان دو دندان مجاور هم به میزان زیادی تراش دهیم و آن ها را دچار مخاطره کنیم.
در این مواقع بهتر است بدون دست زدن به استخوان، دندان ناکارآمد با ریشه ی کوتاه کشیده شود و با حفظ کامل استخوان، ایمپلنتی با درصد موفقیت بالا برای فرد قرار داده شود. تشخیص مرز بین نگهداری و کشیده شدن دندان برعهده متخصص جراح لثه (پریودنتیست) می باشد که با همفکری با متخصص پروتز و متخصص ترمیمی انجام می شود.
چگونگی انجام جراحی افزایش طول تاج به چه صورت است ؟
به منظور انجام عمل جراحی افزایش طول تاج بر روی دندان آسیب دیده، ابتدا محل آن بی حس گردیده، سپس لثه به کمک ابزارهای جراحی برش داده شده و به آرامی از اطراف دندان کنار زده می‌شود تا ریشه و بافت استخوانی نگهدارنده آن نمایان شود. زمانی که استخوان و ریشه‌ی دندان نمایان شدند، دندانپزشک تشخیص می‌دهد که آیا لازم است بخشی از استخوان دندانی هم تراشیده شود یا خیر. در پاره‌ای از موارد تنها برداشتن مقدار کمی از بافت لثه کافی است ولی در بیشتر مواقع باید چند میلیمتر از استخوان نگهدارنده ریشه نیز برداشته شود تا حدود ۳ میلیمتر از دندان، بیرون از بافت استخوانی فک قرار گیرد.
پس از انجام جراحی، محل جراحی با سرم استریل شستشو داده شده و لثه بخیه زده می‌شود و پس از گذشت یک هفته بخیه‌ها برداشته می‌شوند.