اصطلاح ارتودنسی ثابت غالباً برای سیمکشی دندان به کار برده میشود. وسایل ارتودنسی ثابت پرکاربردترین بریسهای امروزی هستند، چون دندانها را دقیقاً به سمت نقطه تعیین شده جابجا میکنند. متخصص ارتودنسی براکت فلزی یا سرامیکی همرنگ دندان را روی دندانها متصل میکند و سپس سیم مخصوصی را از روی براکتها عبور میدهد تا دندانها را به موقعیت مناسب بکشد. از آنجایی که براکت به دندان چسبیده است، نمیتوان بریس را در طول درمان درآورد و بنابراینن ارتودنسی از نوع ثابت است.
مزایای ارتودنسی ثابت
- ارتودنسی ثابت می تواند انواع مختلف حرکات دندانی مانند چرخش،تصحیح زاویه غلط دندان، تو رفتگی، بیرون زدگی و جا به جایی ریشه را ایجاد کند.
- ارتودنسی ثابت تنوع زیادی دارد و می تواند بیشتر مشکلات دندان و فکین را حل کند.
- جابه جایی چندین دندان به طور همزمان باارتودنسی ثابت ممکن می شود.
- توسط این نوع ارتودنسی می توان جا به جایی دقیق تری را انجام داد و مرتب شدن دندان ها با جرئیات بیشتری ممکن است.
- این نوع ارتودنسی کنترل بیشتری بر سیستم (anchorage) تکیه گاه دارند.
انواع ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت بریسهایی است که چون به دندانها متصل است، نمیتوان آنها را هنگام خوردن یا برای تمیز کردن از دهان خارج کرد. ارتودنسی ثابت به چهار روش انجام میشود:
ارتودنسی ثابت با براکت فلزی
ارتودنسی ثابت با براکتهای فلزی پرکاربردترین نوع ارتودنسی ثابت است و مشخصترین آنها نیز به شمار میرود. در هر حال بریس فلزی تنها روش درمان مشکلات شدیدی است که میتوان آنها را با ارتودنسی اصلاح کرد.
ارتودنسی ثابت با براکت سرامیکی
براکتهای سرامیکی ارتودنسی ثابت به جلوی دندانها چسبانده میشود. این براکتها به جای فلز از مواد سرامیکی شفاف یا همرنگ دندان ساخته میشوند. بریس سرامیکی چندان جلب توجه نمیکند و اندکی گرانتر از بریس فلزی است.. مدت زمان درمان با بریس سرامیکی نیز طولانیتر است.
بریس لینگوال
بریس لینگوال پشت دندانها در سمت زبان قرار میگیرد و به همین دلیل نامرئی بودن مزیت شاخص آن به شمار میرود.
بریس ارتودنسی دیمون
روشی جدید برای درمان مشکلات نامرتبی دندانها است. وسایل خود باز و بسته شونده این سیستم مدت زمان درمان را کمتر میکند، نتایجی چشمگیر به دست میدهد و راحتی بیشتری را برای بیمار به ارمغان میآورد.
مراحل ارتودنسی ثابت
قبل از شروع انجام ارتودنسی ثابت بیمار باید معاینه کامل شود تا اگر دندان هایش دچار پوسیدگی و یا دارای بیماری لثه است درمان شود. و همچنین پس از انجام ارتودنسی نیز بیمار باید به طور مرتب برای معاینه و بررسی پیشرفت درمان تحت نظر دندانپزشک باشد.
جلسه اول
در جلسه اول رادیوگرافی، عکسبرداری و قالبگیری گچی برای ساخت مدل ارتودنسی انجام خواهد شد. متخصص ارتودنسی طرح درمان را با توجه به دادههای به دست آمده پیشنهاد میدهد. در صورت به هم فشردگی یا شلوغی دندانها و وجود نداشتن فضای کافی در فک برای تمام دندانها غالباً لازم است یک یا چند چند دندان دائمی کشیده شود. دندانها بلافاصله قبل یا بعد از جایگذاری بریس کشیده میشود.
جلسه دوم
متخصص ارتودنسی طرح درمان را توضیح میدهد و روشهای مناسب درمان را شرح میدهد. جدا کننده (وسایل پلاستیکی کوچکی به شکل دونات) قبل از جایگذاری بریس به مدت یک هفته بین دندانهای آسیاب قرار داده میشود تا فضا برای باندهای دندانهای آسیاب ایجاد شود.
جلسههای سوم و چهارم
باندها با سیمان ثابت و براکتها به جلوی دندانها چسبانده میشود. سیم با لیگاتور استیل یا حلقه پلاستیکی رنگی روی براکتها بسته میشود. بعضی براکتها گیرههایی برای نگه داشتن سیم دارند و نیازی به کش ندارند. براکت از فلز، سرامیک همرنگ دندان یا پلاستیک ساخته میشود. بریسهای ثابت معمولی به جلوی دندانها چسبانده میشود.
جلسات بعدی (هر 4 تا 8 هفته یک بار)
متخصص با تغییر دادن سیمها، اضافه کردن فنر، کش یا دیگر وسایل جانبی ارتودنسی بریسها را تنظیم میکند. استفاده از وسایل جانبی برای موفقیتآمیز بودن ارتودنسی ضروری است. کش غالباً برای کمک به روی هم قرار گرفتن دندانهای بالا و پایین استفاده میشود. فیس ماسک، هدگیر یا بایت پلیت گاهی در کنار بریس ثابت به کار برده میشود. از تمام این وسایل باید دقیقاً مطابق دستور متخصص استفاده شود تا پیشرفت مورد نظر به دست بیاید.
پس از اتمام درمان
براکتها ارتودنسی ثابت در جلسه دی باندینگ یا جدا کردن اتصالات از روی دندانها جدا میشود، سیمان برداشته میشود و دندانها پولیش زده میشود. از دندانها در موقعیت جدید قالب گرفته میشود. پس از برداشتن بریس لازم است تا چند سال از پلاک نگهدارنده یا ریتینر برای نگه داشتن دندانها در وضعیت جدید استفاده شود.
مدت زمان درمان
مدت زمان متوسط ارتودنسی ثابت دو تا سه سال است و در این مدت باید هر 4 تا 8 هفته یک بار به طور منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد تا بهترین نتیجه از درمان به دست بیاید.